27-03-2024
Jak pokazuje badanie Global Consument Trends 2024[1] dotychczasowe podejście do zrównoważonego rozwoju to za mało! Zmiana w prawie nie wystarcza.
Na poziomie deklaracji wszystko jest bowiem jasne. Firmy generalnie deklarują, że od ESG* nie ma odwrotu. Kiedyś szczyciły się tym, że robią „cokolwiek” dla środowiska, dziś w dobie obowiązku raportowania działań w zakresie wpływu na środowisko, społecznej odpowiedzialności i ładu korporacyjnego według ujednoliconych standardów „cokolwiek” to za mało. Można zatem mieć wrażenie, że w ślad za tymi wzniosłymi deklaracjami i konkretnymi obowiązkami idą też konkretne, masowe zmiany w sposobie działania. Firmy produkują z naturalnych surowców, troszczą się o środowisko i zapewniają wszystkim interesariuszom (w tym pracownikom z Afryki) dobrostan i transparentne zasady działania.
To stan idealny. A jakie są fakty?
Firmy działają dla zysku, a zysk, w największym uproszczeniu to przychody minus koszty. Można zatem zaakceptować określone koszty, jeśli ich poniesienie przekłada się na większy zysk. Taki sposób myślenia nadal przyświeca wielu organizacjom, to znana narracja.
Klienci potrzebują natomiast marek, którym można zaufać. Badanie Mintela pokazuje, że aż 52% badanych z terenu Niemiec nie ufa firmom jeśli chodzi o ich wpływ na środowisko, w USA myśli tak 60% badanych. Klienci coraz lepiej rozumieją ideę zrównoważonego rozwoju, widzą skutki kryzysu klimatycznego i zwracają uwagę na to jakie działania firma realnie podejmuje w tym zakresie. To nie wszystko. Konsumenci zdają sobie sprawę, że bierna postawa wobec kryzysu klimatycznego nie przyniesie zmiany. Oczekują, że marki będą inicjowały działania, a nie tylko podążały za przepisami. Zatem wspieranie konsumentów, ułatwianie podejmowania ekologicznych wyborów, edukowanie na temat złożoności działań związanych np.: z ochroną środowiska – to drogowskazy dla odpowiedzialnych marek. To mrzonka? Nie, jest już wiele inicjatyw które realizują takie działania, np. : https://game4planet.pl/ . To program mający na celu edukację klientów i promowanie odpowiedzialnego podejścia do mody, oraz w praktyce realizujący ideę gospodarki obiegu zamkniętego. (Jeśli to Twoje wartości – z całego serca polecamy😊)
Faktem jest, że w niektórych krajach świata przebywa duża liczba uchodźców, nie jesteśmy tu jednak pierwszym wyborem. Większość uchodźców z Afryki i Azji przenosi się do krajów sąsiadujących z ich ojczyzną, a nie do Europy.
W praktyce jednak nadal możemy spotkać się z greenwashingiem. Polska nazwa to ekościema. To wspólna nazwa dla działań firm które udają, że są „zielone”. A celem tego pudrowania jest większy przychód. Mamy tu paletę różnych działań: od podrabiania grafik oznaczających ekologiczne certyfikaty produktów, po spektakularne akcje marketingowe promujące ekologiczny hotel – przy równoczesnym odprowadzaniu przez niego ścieków do pobliskiego potoku. Szacuje się że około 40% ekologicznych informacji na produktach to ekościema [2].
Wraz ze wzrostem świadomości konsumentów rośnie też pokusa wśród firm. Według badania Ekobarometru z 2023 roku aż 61% Polaków jest gotowych płacić więcej za produkty opakowane w bardziej ekologiczne materiały, jednocześnie (również według badań Ekobarometru) tylko 29% Polaków zna pojęcie greenwashingu, a 25% ekościemy.
Komunikacja marek jest złożona, niejednolita, a czasem jak pokazują przytoczone badania nastawiona na wprowadzenie klienta w błąd. Naszym zadaniem, jako świadomych i odpowiedzialnych za świat w którym żyjemy konsumentów jest dociekanie do prawdy, weryfikowanie deklaracji i szukanie informacji. I to my finalnie mamy wpływ na zachowania firm, oraz ich podejście do prawdziwie zrównoważonego rozwoju oraz do nas samych. I ten wpływ jest bardzo prosty. To „demokracja portfela”. Siłą gospodarki jest przepływ pieniądza. Jeśli wybieramy produkty firm, których zachowania są nieetyczne – wzmacniamy je. Wszystko zależy od nas samych. Wybierajmy świadomie.
*ESG – skrót oznaczający czynniki, w oparciu o które tworzone są ratingi i oceny pozafinansowe przedsiębiorstw, państw i innych organizacji. Składają się one z 3 elementów: E – Środowisko, S – Społeczna odpowiedzialność i G – Ład korporacyjny
